İplik Üretimi ve Karşınıza Çıkabilecek İplik Terimleri

Herkese yeniden merhaba! Bu yazımızda iplik üretimi nasıl gerçekleşir?, iplik ham maddesi nedir?, iplik neyle yapılır ve karşınıza çıkabilecek diğer terimleri inceleyeceğiz.

İplik Nedir?

İplik, dokuma maddelerinin uzun ince lifleri her birinden bükülmüş ve çekilmiş durumu olup, tekstil, dikiş, kroşe, örgü, dokuma, nakış ve halat üretimi için uygun hale getirilmesi işlemidir. İplik, lifin elde veya makinede dikiş için uygun hale getirilmiş tipidir.(Kaynak: İplik-Vikipedi) İplik bir lif uzunluğudur. Bunu açıklamanın en basit yolu bu. Birbirine kenetlenmiş sürekli bir lif şerididir ve kumaş üretiminde olduğu kadar tığ işi, örgü, nakış ve ip yapımında da kullanılır. İpliği iki farklı kategoriye ayırabilir. Nakış veya dikiş makinelerinde kullanılan iplikler ile örgü veya tığ işi gibi el sanatlarında kullanılan iplikler (yaygın olarak yün yumakları olarak bilinir).

İplik Neyden Yapılır?

İplik, çok çeşitli farklı liflerden yapılabilir. Buna hem doğal hem de sentetik lifler dahildir. En yaygın bitki lifi pamuktur, ancak bambu gibi diğer doğal lifleri de kullanabilirsiniz. Pamuğun yanı sıra, sentetik polyester elyaf en yaygın kullanılan iki elyafı oluşturur. Koyunlardan elde edilen yün, kaşmir (keçilerden elde edilen), Angora (tavşanlardan) ve ipek (böcek larvalarından) gibi hayvansal lifler de sıklıkla kullanılır.

İplik Üretimi Süreci

İplik üretiminde üç ana eğirme işlemi vardır: Pamuk, kamgarn veya uzun elyaf veya yün. Sentetik ştapel elyaflar bu işlemlerden herhangi biri ile yapılabilir. Pamuk işleminde diğer iki yönteme göre daha fazla iplik üretildiği için üretimi aşağıda anlatılmıştır. 1.Liflerin Hazırlanması Lifler elle veya makineyle açılan balyalar halinde sevk edilir. Doğal lifler temizleme gerektirebilirken, sentetik lifler yalnızca ayırma gerektirir. Toplayıcı, elyaf topaklarını gevşetir ve ayırır ve ayrıca gerekirse elyafı temizler. Belirli uygulamalar için farklı ştapel elyafların harmanlanması gerekebilir. Karıştırma, vatka oluşumu sırasında, taraklama sırasında veya çekme sırasında yapılabilir. Her elyafın miktarları dikkatlice ölçülür ve oranları tutarlı bir şekilde korunur. 2.Taraklama Tarak makinesi, elyafları ayıran ve onları bir şekilde paralel hale getiren yüzlerce ince telle kuruludur. İnce bir lif ağı oluşur ve hareket ettikçe, paralel liflerden oluşan ip benzeri bir iplik oluşturan huni şeklindeki bir cihazdan geçer. Karıştırma, farklı liflerin turlarının birleştirilmesiyle gerçekleşebilir. 3.Penye Daha pürüzsüz, daha ince bir iplik gerektiğinde, lifler başka bir paralelleştirme yöntemine tabi tutulur. Tarak benzeri bir cihaz, kısa liflerin iplikten düşmesiyle lifleri paralel biçimde düzenler. 4.Çizim  Taraklama veya taramadan sonra, elyaf kütlesine şerit denir. Bu işlemden önce birkaç şerit birleştirilir. Farklı hızlarda dönen bir dizi silindir, şeridi az miktarda büküm verilen ve büyük kovalara beslenen daha tek tip bir şerit halinde uzatır. Kardelenmiş şeritler, taraklamadan sonra iki kez çekilir. Penye şeritler, taramadan önce bir kez ve taramadan sonra iki kez daha çekilir. 5. Büküm Şerit, elyaf demetlerinin daha da uzatıldığı ve ilave büküm verildiği, fitil makinesi adı verilen bir makineden beslenir. Bu şeritlere fitil denir. 6.İplik Baskın ticari iplik oluşumu sistemleri ring iplikçiliği ve open-end iplikçiliğidir. Ring iplikçiliğinde, fitil makaradan silindirler vasıtasıyla beslenir. Bu makaralar, kuş gözünden geçen fitili aşağı doğru hareket ettirerek uzatır. Open-end eğirme fitil adımını atlar. Bunun yerine, bir hava akımı ile eğirme makinesine bir elyaf şeridi beslenir. Şerit, lifleri bir boru veya kanaldan geçen hava akımıyla rotora taşınan ve rotorun yanları boyunca V şeklindeki bir olukta biriktirilen ince bir akım halinde ayıran bir döner çırpıcıya iletilir. Rotor döndükçe, büküm üretilir. Sürekli bir yeni lif akışı rotora girer, yive dağılır ve oluşan ipliğin ucundan uzaklaştırılır.

İplik Çeşitleri

• Halı İplik Çeşitleri 
• İpek İplik Çeşitleri 
• Jüt İplik Çeşitleri 
• Kadife İplik Çeşitleri 
• Merserize İplik Çeşitleri 
• Naylon İplik Çeşitleri 
• Dokuma İplik Çeşitleri 
• Dikiş İplik Çeşitleri 
• Doğal İplik Çeşitleri 
• Naylon İplik Çeşitleri 
• Nakış İplik Çeşitleri 
• Kalın İplik Çeşitleri 
• Örme İplik Çeşitleri 
• Polyester İplik Çeşitleri
• Pamuk İplik Çeşitleri (Pamuklu İplik Çeşitleri)
• Sentetik İplik Çeşitleri 
• Suni İplik Çeşitleri  
• Simli İplik Çeşitleri 
• Kalın İplik Çeşitleri 

İplik Yapısı ve Son Mamül Üzerinde Ki Etkisi

İplik yapısı öncelikle ham maddeye, eğirme prosesine, eğirme prensibine, makine ayarlarına, büküme vb. bağlıdır. Yapı, hacimli veya kompakt, yüksek veya düşük tüylülük, yumuşak veya sert, yuvarlak veya düz olarak değişiklik göstermektedir. İplik yapısı sadece mamülün görünüşüne etki etmez. Aşağıdaki madddeler doğrudan ipliğin yapısı ile ilişkilidir.

• Dayanıklılık
• Esneklik
• Aşınma Direnci
• Boya Emilimi

İplik Üretiminde Karşınıza Çıkabilecek İplik Terimleri

Kamgran İplik:Elyafın eğrilmesi, kısa elyafların çıkarılmasının yanı sıra tüm elyafların birbirine aşağı yukarı paralel olarak döşenmesiyle sonuçlanan tarama işlemini içerir. Bu sistem tiftik gibi daha uzun lifler için kullanılır ve uygundur. Ağırlık: Belirli bir ağırlığa göre yarda ve ya metre sayısıdır. Kat: İpliklerin ağırlıklarını ifade eder. Merinos Yünü: Bir merinos koyunundan elde edilen yüksek kaliteli yün ipliği. Lifler kısa, güçlü, dayanıklı ve elastiktir. Tiftik İpliği: Ankara keçisinin tüyünden elde edilen ipek benzeri bir iplik. Parlaklığı ve parlaklığı ile bilinir ve aynı zamanda esnek ve dayanıklıdır. Çile: Katlanabilir bir bobine sarılmış sürekli bir iplik demeti.  

Ramöz, Sanfor, Baskı, Boya, Fikse ve Topbaşı Dikiş Makineleri için Yedek Parça www.parmakina.com

• Doğanköy Mahallesi Cumhuriyet Caddesi No: 21 Nilüfer/BURSA /TÜRKİYE
• +90 224 413 89 75